საჯარო განხილვისთვის
ტექნიკური რეგლამენტი - „სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის (კონტამინანტის) მაქსიმალური დონის შესახებ„
პროექტი შემუშავებულია პროდუქტის უსაფრთხოებისა და თავისუფალი მიმოქცევის კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის, 58-ე მუხლის მე-2 ნაწილის, სურსათის/ცხოველის საკვების უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის კოდექსის 75-ე მუხლის მე-2 ნაწილის და COMMISSION REGULATION (EU) 2023/915 of 25 April 2023 on maximum levels for certain contaminants in food and repealing Regulation (EC) No 1881/2006 - ის [2023 წლის 25 აპრილის კომისიის რეგულაცია (EU) 2023/915, სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის (კონტამინანტის) მაქსიმალური დონის შესახებ, რომელმაც შეცვალა რეგულაცია (EC) No 1881/2006)] კონსოლიდებული ვერსიის (Commission Regulation (EU) 2024/1808 of 1 July 2024 L 1808, 2.7.2024) მიხედვით. პროექტის მიღება მიზნად ისახავს ადამიანის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის, ასევე მომხმარებელთა ინტერესების დაცვას.
პროექტით განსაზღვრულია ზოგადი მოთხოვნები, რომლის თანახმადაც, სურსათი, რომლებიც დამაბინძურებლებს (კონტამინანტებს) შეიცავს ტექნიკური რეგლამენტის დანართით განსაზღვრულზე მეტი რაოდენობით, არ უნდა იქნეს განთავსებული ბაზარზე და არ უნდა იქნეს გამოყენებული სურსათშ ნედლეულის ან ინგრედიენტის სახით. პროექტი ადგენს სპეციალურ მოთხოვნებს მშრალი (გამომშრალი), განზავებული, გადამუშავებული და შედგენილი სურსათი მიმართ, ასევე სახელმწიფო კონტროლის განხორციელებისას ბიზნესოპერატორის ვალდებულებებს.
პროექტის მიხედვით, დაუშვებელია სურსათი, რომელიც შეიცავს ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრულ დამაბინძურებლებს (კონტამინანტებს), მიზანმიმართული დეტოქსიკაციისათვის დაექვემდებაროს ქიმიურ დამუშავებას ანუ დეტოქსიკაციას.
პროექტი ადგენს განსაკუთრებულ მოთხოვნებს იმ სურსათის მიმართ, რომელიც საბოლოო მომხმარებლისთვის ბაზარზე განთავსებამდე ან სურსათის ინგრედიენტად გამოყენებამდე დაექვემდებარა დახარისხებას ან სხვა ფიზიკურ დამუშავებას, ასევე განსზღვრულია მოთხოვნები მიწის თხილის (არაქისის), სხვა ზეთოვანი თესლების, მათგან მიღებული პროდუქტებისა და მარცვლოვნების ეტიკეტირებისადმი. პროექტის დანართით განსაზღვრულია სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის, (კონტამინანტის) მათ შორის - მიკოტოქსინების (აფლატოქსინები, ოხრატოქსინი A, პატულინი, დეოქსინივალენოლი, ზეარალენონი, ფუმოზინები, ციტრინი, ჭვავის რქის სკლეროცეა და ჭვავის რქის ალკალოიდები, T-2 და HT-2 ტოქსინები), მცენარეული ტოქსინების, ლითონებისა და სხვა ელემენტების (ტყვია, კადმიუმი, ვერცხლისწყალი, დარიშხანი, კალა), ჰალოგენირებული მდგრადი ორგანული დამაბინძურებლების, (მათ შორის პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადები, (PAHs), 3 - მონოქლორპროპან-1,2 - დიოლი), დიოქსინების, გადამუშავების დამაბინძურებლების ნიტრატების, მელამინის, პერქლორატის მაქსიმალური დონე და ასევე სურსათის კატეგორიები, რომელშიც რეგლამენტირებულია ამ დამაბინძურებლების შემცველობა.
გაზიარება
პროექტით განსაზღვრულია ზოგადი მოთხოვნები, რომლის თანახმადაც, სურსათი, რომლებიც დამაბინძურებლებს (კონტამინანტებს) შეიცავს ტექნიკური რეგლამენტის დანართით განსაზღვრულზე მეტი რაოდენობით, არ უნდა იქნეს განთავსებული ბაზარზე და არ უნდა იქნეს გამოყენებული სურსათშ ნედლეულის ან ინგრედიენტის სახით. პროექტი ადგენს სპეციალურ მოთხოვნებს მშრალი (გამომშრალი), განზავებული, გადამუშავებული და შედგენილი სურსათი მიმართ, ასევე სახელმწიფო კონტროლის განხორციელებისას ბიზნესოპერატორის ვალდებულებებს.
პროექტის მიხედვით, დაუშვებელია სურსათი, რომელიც შეიცავს ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრულ დამაბინძურებლებს (კონტამინანტებს), მიზანმიმართული დეტოქსიკაციისათვის დაექვემდებაროს ქიმიურ დამუშავებას ანუ დეტოქსიკაციას.
პროექტი ადგენს განსაკუთრებულ მოთხოვნებს იმ სურსათის მიმართ, რომელიც საბოლოო მომხმარებლისთვის ბაზარზე განთავსებამდე ან სურსათის ინგრედიენტად გამოყენებამდე დაექვემდებარა დახარისხებას ან სხვა ფიზიკურ დამუშავებას, ასევე განსზღვრულია მოთხოვნები მიწის თხილის (არაქისის), სხვა ზეთოვანი თესლების, მათგან მიღებული პროდუქტებისა და მარცვლოვნების ეტიკეტირებისადმი. პროექტის დანართით განსაზღვრულია სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის, (კონტამინანტის) მათ შორის - მიკოტოქსინების (აფლატოქსინები, ოხრატოქსინი A, პატულინი, დეოქსინივალენოლი, ზეარალენონი, ფუმოზინები, ციტრინი, ჭვავის რქის სკლეროცეა და ჭვავის რქის ალკალოიდები, T-2 და HT-2 ტოქსინები), მცენარეული ტოქსინების, ლითონებისა და სხვა ელემენტების (ტყვია, კადმიუმი, ვერცხლისწყალი, დარიშხანი, კალა), ჰალოგენირებული მდგრადი ორგანული დამაბინძურებლების, (მათ შორის პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადები, (PAHs), 3 - მონოქლორპროპან-1,2 - დიოლი), დიოქსინების, გადამუშავების დამაბინძურებლების ნიტრატების, მელამინის, პერქლორატის მაქსიმალური დონე და ასევე სურსათის კატეგორიები, რომელშიც რეგლამენტირებულია ამ დამაბინძურებლების შემცველობა.